Download the Hanuman Chalisa PDF in Marathi and read its meaning.
दोहा (आरंभ):
श्रीगुरु चरन सरोज रज, निज मनु मुकुरु सुधारि।
बरनउँ रघुबर बिमल जसु, जो दायकु फल चारि।।
श्रीगुरूंच्या चरणकमळांच्या धुळीने मनरूपी आरसा स्वच्छ करून,
रघुकुलश्रेष्ठ रामांचे निर्मळ यश वर्णन करतो, जे चारही फल (धर्म, अर्थ, काम, मोक्ष) देणारे आहे.
बुद्धिहीन तनु जानिके, सुमिरौं पवनकुमार।
बल बुद्धि विद्या देहु मोहिं, हरहु कलेस विकार।।
आपले शरीर बुद्धिहीन आहे हे जाणून, मी पवनपुत्राचे स्मरण करतो.
हे हनुमान, मला बल, बुद्धी आणि विद्या द्या व माझे दुःख व दोष दूर करा.
चौपाई (४० ओळी):
जय हनुमान ज्ञान गुन सागर।
जय कपीस तिहुँ लोक उजागर।।
जय हो हनुमान, ज्ञान व गुणांचे सागर!
जय हो वानरांमध्ये श्रेष्ठ, तीनही लोकांत ज्यांचे तेज पसरले आहे.
रामदूत अतुलित बलधामा।
अंजनि-पुत्र पवनसुत नामा।।
रामदूत, अमाप बलाचे धाम,
अंजनीचे पुत्र आणि पवनदेवांचे पुत्र म्हणून प्रसिद्ध.
महाबीर बिक्रम बजरंगी।
कुमति निवार सुमति के संगी।।
महावीर, पराक्रमी व बजरंगबली!
वाईट बुद्धी दूर करणारे आणि चांगल्या बुद्धीचे साथी.
कंचन बरन बिराज सुबेसा।
कानन कुंडल कुंचित केसा।।
सोन्यासारखे तेजस्वी शरीर, सुंदर पोशाख,
कानात कुंडले व कुरळे केस शोभा देतात.
हाथ वज्र औ ध्वजा बिराजै।
काँधे मूँज जनेऊ साजै।।
हातात वज्र व ध्वज आहेत;
खांद्यावर मूंजेचा यज्ञोपवीत शोभतो.
संकर सुवन केसरी नंदन।
तेज प्रताप महा जग बंदन।।
शंकरांचे अंशरूप व केसरीचे पुत्र,
तुमचे तेज व पराक्रम जगाच्या वंदनेस पात्र आहेत.
विद्यावान गुनी अति चातुर।
राम काज करिबे को आतुर।।
विद्यावान, गुणी व अत्यंत चतुर,
रामाच्या कार्यासाठी सदैव तत्पर.
प्रभु चरित्र सुनिबे को रसिया।
राम लखन सीता मन बसिया।।
प्रभू रामांचे चरित्र ऐकण्यास उत्सुक,
राम, लक्ष्मण व सीतेने मनात वास केलेला.
सूक्ष्म रूप धरि सियहिं दिखावा।
बिकट रूप धरि लंक जरावा।।
सूक्ष्म रूप धारण करून सीतेला दर्शन दिले,
भीषण रूप धारण करून लंका जाळली.
भीम रूप धरि असुर सँहारे।
रामचंद्र के काज सँवारे।।
भीषण रूप धारण करून राक्षसांचा नाश केला,
रामचंद्रांचे कार्य साध्य केले.
लाय सजीवन लखन जियाये।
श्रीरघुबीर हरषि उर लाये।।
संजीवनी आणून लक्ष्मणास पुन्हा जिवंत केले,
तेव्हा श्रीरामांनी आनंदाने तुम्हाला हृदयाशी कवटाळले.
रघुपति कीन्ही बहुत बड़ाई।
तुम मम प्रिय भरतहि सम भाई।।
रघुपतीने (रामाने) खूप प्रशंसा केली,
तुम मला प्रिय भरतासारखे भाऊ आहात, असे म्हटले.
सहस बदन तुम्हरो जस गावैं।
अस कहि श्रीपति कंठ लगावैं।।
हजारो मुखांनी तुमचे यश गायले जाते,
असे श्रीराम म्हणाले आणि तुम्हाला कवटाळले.
सनकादिक ब्रह्मादि मुनीसा।
नारद सारद सहित अहीसा।।
सनकादी ऋषी, ब्रह्मा, नारद, सरस्वती आणि शेषनाग,
सर्वजण तुमचे यश गातात.
जम कुबेर दिगपाल जहाँ ते।
कवि कोबिद कहि सके कहाँ ते।।
यमराज, कुबेर, दिग्पाल सुद्धा तुमचे यश सांगू शकत नाहीत,
तेव्हा कवि व पंडित कसे सांगू शकतील?
तुम उपकार सुग्रीवहिं कीन्हा।
राम मिलाय राजपद दीन्हा।।
तुम्ही सुग्रीवावर उपकार केले,
त्यांना रामाशी भेट घडवून दिली आणि राजपद मिळवून दिले.
तुम्हरो मंत्र बिभीषन माना।
लंकेश्वर भए सब जग जाना।।
तुमचा सल्ला विभीषणाने मान्य केला,
त्यामुळे तो लंकेचा राजा झाला हे साऱ्या जगाला माहीत आहे.
जुग सहस्त्र जोजन पर भानू।
लील्यो ताहि मधुर फल जानू।।
दहा हजार योजनांवर असलेल्या सूर्याला
तुम्ही मधुर फळ समजून गिळून टाकले.
प्रभु मुद्रिका मेलि मुख माहीं।
जलधि लाँघि गये अचरज नाहीं।।
प्रभूची मुद्रिका मुखात ठेवून
समुद्र लांघून गेलात — हे काही आश्चर्य नाही.
दुर्गम काज जगत के जेते।
सुगम अनुग्रह तुम्हरे तेते।।
जगातले सर्व कठीण कार्य
तुमच्या कृपेने सहज होते.
राम दुआरे तुम रखवारे।
होत न आज्ञा बिनु पैसारे।।
रामाच्या द्वारी तुम्ही रक्षक आहात,
तुमच्या परवानगीशिवाय कोणी आत जाऊ शकत नाही.
सब सुख लहै तुम्हारी सरना।
तुम रक्षक काहू को डरना।।
तुमच्या आश्रयाने सर्व सुख मिळते,
तुम्ही रक्षक असल्याने कोणताही भय नाही.
आपन तेज सम्हारो आपै।
तीनों लोक हाँक तें काँपै।।
तुम्ही तुमचे तेज स्वतःच नियंत्रित करता,
तुमच्या गर्जनेने तीनही लोक थरथर कापतात.
भूत पिशाच निकट नहिं आवै।
महावीर जब नाम सुनावै।।
भूत-प्रेत जवळ येत नाहीत,
जेव्हा महावीराचे (हनुमानाचे) नाव घेतले जाते.
नासै रोग हरै सब पीरा।
जपत निरंतर हनुमत बीरा।।
रोग नाहीसे होतात व साऱ्या पीडा दूर होतात,
जेव्हा बलवान हनुमानाचे सातत्याने जप केले जाते.
संकट तें हनुमान छुड़ावै।
मन क्रम बचन ध्यान जो लावै।।
मन, कृती व वाणीने जो तुमचं ध्यान करतो,
त्याला हनुमान सर्व संकटांतून मुक्त करतात.
सब पर राम तपस्वी राजा।
तिनके काज सकल तुम साजा।।
राम हे सर्वांवर राज्य करणारे तपस्वी राजा आहेत,
त्यांचे सर्व कार्य तुम्ही पूर्ण करता.
और मनोरथ जो कोई लावै।
सोइ अमित जीवन फल पावै।।
जो कोणी तुम्हाकडे इच्छा व्यक्त करतो,
त्याला अमूल्य जीवनफळ प्राप्त होते.
चारों जुग परताप तुम्हारा।
है परसिद्ध जगत उजियारा।।
चारही युगांत तुमचे तेज आहे,
साऱ्या जगात तुमची किर्ती उजळलेली आहे.
साधु संत के तुम रखवारे।
असुर निकंदन राम दुलारे।।
संत व साधूंचे तुम्ही रक्षक आहात,
राक्षसांचा नाश करणारे, रामाचे प्रिय आहात.
अष्ट सिद्धि नौ निधि के दाता।
अस बर दीन जानकी माता।।
तुम्ही आठ सिद्धी व नऊ निधीचे दाते आहात,
अशी वरदान जनकीमातेनं दिलं आहे.
राम रसायन तुम्हरे पासा।
सदा रहो रघुपति के दासा।।
तुमच्याकडे रामनामाचं अमृत आहे,
सदैव रघुपती रामाचे दास म्हणून राहा.
तुम्हरे भजन राम को पावै।
जनम-जनम के दुख बिसरावै।।
तुमचं भजन केल्याने रामप्राप्ती होते,
आणि जन्मोजन्मीची दु:खं विसरली जातात.
अंत काल रघुबर पुर जाई।
जहाँ जन्म हरि-भक्त कहाई।।
मरणसमयी रघुवीरांच्या नगरीत प्रस्थान होते,
आणि पुढील जन्मात हरिभक्त म्हणून जन्म मिळतो.
और देवता चित्त न धरई।
हनुमत सेई सर्व सुख करई।।
इतर देवांवर लक्ष केंद्रित करू नये,
हनुमानच सर्व सुख देणारे आहेत.
संकट कटै मिटै सब पीरा।
जो सुमिरै हनुमत बलबीरा।।
जो कोणी बलवान हनुमानाचे स्मरण करतो,
त्याचे सर्व संकट व पीडा दूर होतात.
जय जय जय हनुमान गोसाईं।
कृपा करहु गुरुदेव की नाईं।।
जय हो, जय हो, जय हो गोसाईं हनुमान!
गुरुदेवांसारखी कृपा करा.
जो शत बार पाठ कर कोई।
छूटहि बंदि महा सुख होई।।
जो कोणी हनुमान चालीसेचे शंभर वेळा पठण करतो,
त्याचे सारे बंधन सुटून महान सुख मिळते.
जो यह पढ़ै हनुमान चालीसा।
होय सिद्धि साखी गौरीसा।।
जो कोणी ही हनुमान चालीसा वाचतो,
त्याला सिद्धी प्राप्त होते, याची साक्षी शिव आहेत.
तुलसीदास सदा हरि चेरा।
कीजै नाथ हृदय महँ डेरा।।
तुलसीदास सदैव हरिचा दास आहे,
हे नाथ, माझ्या हृदयात वास करा.
दोहा (समाप्ती):
पवनतनय संकट हरन, मंगल मूरति रूप।
राम लखन सीता सहित, हृदय बसहु सुर भूप।।
हे पवनपुत्र, संकटांचा नाश करणारे मंगलमूर्ती,
राम, लक्ष्मण आणि सीतेसह माझ्या हृदयात वास करा, हे देवाधिदेव.
